در ایران معادن فلز بسیار زیادی وجود دارند. بر اساس برآورد ها و آمار های جهانی، ایران علاوه بر منابع نفت و گاز، یکی از غنی ترین منابع معدنی در جهان محسوب می‌شود.
به دلیل وجود معادن فلزات ایران، ۷% از منابع معدنی دنیا متعلق به کشور ایران می‌شود. ارزش دلاری این منابع حدود ۷۰۰ میلیارد دلار است که با سرمایه گذاری بیشتر این رقم قابل افزایش خواهد بود. بیشتر معادن ایران در محوطه باز و در کلاس جهانی هستند.
نکته قابل توجه درباره معدن فلزات ایران این است که چند مورد از منابع معدنی آن در شمار غنی ترین منابع معدنی دنیا وجود دارند. در ادامه این مقاله از بازار فلز به ببرسی 10 مورد از معادن فلز ایران خواهیم پرداخت.
طبقه‌بندی منابع معدنی ایران
معمولا منابع معدنی را به دو گروه معادن نفتی و معادن غیر نفتی تقسیم بندی می‌کنند، معادن غیر نفتی نیز خود به چندین دسته ازجمله فلزات ، غیر فلزات ، ذغال سنگ و… طبقه بندی می شوند.
وضعیت ایران از نظر منابع معدنی
کشور ایران دارای ۶۸ نوع ماده ی معدنی است که حدود ۳۷ بیلیون تنِ آن ذخیره ی معدنی کشف شده و چیزی نزدیک به ۵۷ بیلیون تن منابع دست نخورده را پیش روی خود می بیند و از این حیث یکی از برترین و قدرتمند ترین کشور ها از لحاظ دارا بودن منابع معدنی غیر نفتی و غنای معادن در جهان محسوب می‌شود.
جالب اینجاست که تنها 0.6 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور مربوط به معادن است. کشور ما از لحاظ موقعیت جغرافیایی به گونه ای واقع شده است که می توان آن را قدرتمند ترین کشور منطقه از نظر تعداد معادن فلز و منابع معدنی دانست.
کشور های همسایه چون ترکیه و عربستان که رشد اقتصادی چشمگیری داشته اند از لحاظ معادن بسیار فقیر هستند و به همین منظور ایران با داشتن منابع سوختی مناسب و فراوانی معادن فلزات ایران، از لحاظ نوع و تعداد می تواند به راحتی منابع این کشور ها را تامین کند.
کشور های نام برده حتی شروع به سرمایه گذاری در زمینه ی فولاد و ذوب آهن و دیگر فلزات کرده اند که کشور ما می تواند یکی از مقاصد اصلی کشور های همسایه جهت تامین ماده خام اولیه خود باشد. از این رو قصد داریم در این مقاله ۱۰ عدد از بزرگترین معادن فلزات ایران را بررسی کنیم.
بزرگترین معادن فلز ایران (بررسی 10 مورد برتر)
در بخش‌های قبلی یک اشاره کلی به اخبار معادن و فلزات و اخبار معادن داشتیم، در ادامه نیز بزرگترین و غنی‌ترین معادن فلزات ایران را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
معدن مس سرچشمه
معدن مس سرچشمه در استان کرمان و در ۱۶۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان کرمان واقع شده است و بزرگترین تولید کننده مس در ایران محسوب می‌شود.
این معدن شامل بزرگترین ذخایر معدنی مس در خاورمیانه می‌شود که به صورت محوطه باز است و همچنین به عنوان یکی از بزرگترین معادن رو باز در جهان شناخته می‌شود.
معدن مس سونگون ورزقان
معدن مس سونگون ورزقان واقع در استان آذربایجان شرقی، حدود یک میلیارد تن ذخیره ی سنگ مس داشته و یکی از بزرگترین تولید کنندگان مس در ایران و جهان است. همچنین سابقه معدنکاری در معدن مس سونگون به دو قرن پیش و سلسله ی قاجاریه باز می گردد.
دیگر مواد معدنی و فلزات استخراجی از این معدن غنی مولیبدن ، طلا ، نقره ، رینیوم و… هستند.
معدن مس میدوک کرمان
استان کرمان را می توان غنی ترین منبع برای معادن فلزات ایران معرفی کنیم؛ وجود بزرگترین معادن مس در این استان به خوبی بیانگر این موضوع است.
معدن مس میدوک در ۱۲۰ کیلومتری شمال شهرستان کرمان قرار دارد که نام قدیمی آن لاچاه است و بیشتر با این نام شناخته می‌شد، اما بعد ها به دلیل نزدیک بودن به روستای میدوک به معدن مس میدوک تغییر نام داد .
معدن سرب و روی انگوران
معدن سرب و روی انگوران در ۱۵۰ کیلومتری غرب زنجان واقع شده است و بزرگترین منابع سرب و روی جهان را شامل می‌شود. این معدن که با ذخیره ی فعلیِ ۹ میلیون تن، نیاز کشور و جهان را برطرف می کند تا ۱۲ سال آینده نیز قابلیت استخراج دارد .
معدن سرب و روی مهدی آباد
معدن سرب و روی مهدی آباد واقع در استان یزد است که پس از معدن سرب و روی انگوران در زنجان، بزرگترین معدن سرب و روی در جهان محسوب می‌شود و اکنون نیز بزرگترین منابع معدنی باریت را به خود اختصاص داده‌است.
قرار است بعد از اتمام ذخایر معدن انگوران ، معدن مهدی آباد قطب اصلی استخراج سرب و روی ایران شود و به تولید شمش روی و کنسانتره‌ی روی بپردازد .
معدن سنگ آهن چادرملو
معدن سنگ آهن چادرملو بزرگترین تولید کننده‌ی کنسانتره‌ی آهن در کشور است و با تولید بیش از ۳۲۰ میلیون تن، در ۱۸۰ کیلومتری شهرستان یزد و در کویر یزد قرار دارد. البته طبق تخمین های زده شده این معدن غنی تا چند سال آینده عمرش به پایان می رسد.
معدن سنگ آهن چغارت
اولین معدن سنگ آهن ایران که از ابتدا به عنوان منبع تغذیه ی کارخانه ذوب آهن اصفهان مورد استفاده قرار می گرفت، معدن سنگ آهن چغارت است.
این معدن در شهرستان بافق واقع در استان یزد قرار دارد. حوزه ی معدنی بافق یزد با ذخیره ی بیش از یک سوم سنگ آهن کشور غنی ترین منطقه از لحاظ داشتن سنگ آهن در کشور است.
معدن سنگ آهن گل گهر سیرجان
شهرستان سیرجان و معدن سنگ آهن گل گهر با مقدار تقریبی یک میلیارد تن ذخایر پنهان و نزدیک به ۲۲۰ میلیون تن ذخیره ی قطعی بزرگترین تولید کننده ی سنگ آهن در ایران و خاورمیانه است. (معدن چادرملو بزرگترین تولید کننده ی کنسانتره و گل گهر بزرگترین معدن سنگ آهن هستند).
معدن طلای زرشوران
معدن طلای زرشوران در حوالی شهرستان تکاب در آذربایجان غربی و در ۲۰ کیلومتری مجموعه ی تاریخی ، گردشگریِ تخت سلیمان واقع شده است.
این معدن یکی از تازه تاسیس ترین منابع طلای ایران است که ذخیره ی طلای خالص آن به حدود ۱۵۰ تن می رسد و توانسته ظرفیت تولید طلای کشور را دو برابر و به ۵/۵ تن برساند.
معدن نیکل سرچهان بوانات
سرچهان بوانات اولین معدن نیکل ایران است که به تازگی در استان فارس کشف شده‌است،
این معدن نیکل با ذخیره ی 2/2 میلیون تنی لاتریت نیکل با عیار 1/33 درصد اکسید نیکل و 04/32 درصد اکسید آهن قطعی یکی از بزرگترین معادن نیکل دنیا محسوب می‌شود و اگر 43 میلیون تن ذخیره ای که برای آن تخمین زده شده است اثبات شود بزرگترین معدن نیکل جهان نام خواهد گرفت.
سوالات متداول
بیشترین معادن ایران در کدام استان است؟
یزد، کرمان، آذربایجان و زنجان دارای بیشترین معادن فلزات ایران هستند؛ البته یزد و کرمان بخش گسترده‌تری از معادن معدنی ایران را به خود اختصاص داده اند.
بزرگترین منبع فلز مس کدام معدن فلز است؟
معادن فلزی سرچشمه، سونگون ورزقان و میدوک بزرگترین معادن استخراج فلز مس در ایران و جهان هستند.
آیا معدن نیکل یا طلا نیز در ایران وجود دارد؟
بله، معدن نیکل سرچهان بوانات به عنوان یکی از منابع نیکل ایران با منابع بسیار زیاد وجود دارد؛ همچنین معدن طلا زرشوران نیز بسیار غنی است.
بیشتر بخوانید:
