مس همان فلز خوشرنگ و پرکاربردی است که استفاده از آن در صنایع مختلف به ویژه در صنعت الکتونیک بسیار رونق دارد. رنگ قرمز مایل به نارنجی این فلز موجب شده که افراد در شناساندن نوع رنگ به دیگران از واژه رنگ مسی استفاده کنند! این فلز با داشتن خواص شیمیایی و فیزیکی منحصربه فرد خود نقش بسیار مهمی در دنیای مدرن امروز ما انسانها دارد.
این فلز با نماد شیمیایی CU دارای شکل‌پذیری و رسانایی گرما و الکتریسیته بسیار خوبی است. فلز مس پس از نقره بالاترین رسانای الکتریکی را دارد. از آنجا که استفاده از فلز نقره در صنعت الکترونیک به صرفه و اقتصادی نیست در نتیجه غالبا در این صنعت از این فلز استفاده میکنند. از این رو میزان فروش مس نیز به نوبه خود افزایش پیدا کرده است.
فلز مس و آلیاژهای آن
این فلز و آلیاژ آن از زمانهای گذشته تاکنون مورد توجه بوده است. وقتی چند نوع فلز با یکدیگر ترکیب میشوند آلیاژ آنها فلز را تشکیل می دهند. آلیاژهای این فلز برنج، قلع و … انواع گوناگونی هستند که هر کدام ویژگیهای مخصوص خود را دارند. آلیاژها در صنایع گوناگون تهیه و تولید می شوند تا ویژگی خاصی را در یک فلز بهبود ببخشند. مثلا وقتی میخواهیم این فلز را تقویت کنیم میتوانیم مقداری فلز قلع به آن اضافه کنیم.
انواع آلیاژهای این فلز در صنعت به سه دسته تقسیم میشوند. که در این قسمت از مقاله به توضیح آنها میپردازیم. همانطور که در بالا نیز اشاره شد با ترکیب دو یا چند فلز با هم آلیاژ درست می شود. مانند آلیاژهای برنج، برنز و غیره که از ترکیب چند نوع فلز به وجود می‌آیند.
ویژگیهای منحصربه‌فرد این فلز و آلیاژهای آن
این فلز به خوبی با فلزات دیگر ترکیب میشود و آلیاژ مناسبی را به‌وجود می آورد. این فلز و آلیاژهای آن قابلیت شکل پذیری خوبی از خود نشان می دهند. این فلز در برابر خوردگی و عوامل محیطی دیگر از مقاومت خوبی برخوردار است.
آلیاژهای فلز مس
فلزی که دارای 97 درصد عنصر مس باشد تقریبا خالص است. در این صورت میتوان گفت که با فلز تقریبا خالصی روبرو خواهید بود. کل آلیاژهای این نوع فلز در حدود 3 درصد و یا کمتر است. آلیاژ دوم آن برنج است. آلیاژ سوم نیز برنز نامیده می شود. فلز برنز در واقع از ترکیب دو عنصر فلزی مهم، مس و قلع تشکیل میشود.
هر کدام از آلیاژهای ذکر شده کاربرد مخصوص به خود را دارند. از این رو کافی است که بدانیم برای چه کاری میخواهیم از این آلیاژ ها استفاده کنیم. آلیاژهای این فلز از نظر کاربرد به دو دسته ی آلیاژهای کار شده و آلیاژهای ریخته‌گری تقسیم میشوند.
آلیاژهای کار شده فلز مس
آلیاژ این فلز شامل 99 درصد از این فلز و در حدود 1 درصد و یا کمتر از آلیاژهای دیگر است. این نوع آلیاژ در تولید لوله مسی، لوله دو جداره و کابل مسی و … به کار گرفته میشود.
آلیاژ برنج با 95 درصد از این فلز و 5 درصد فلز روی که در تولید فیوزهای برق، لوله و اتصالات آن و مدال استفاده میشود. آلیاژ این فلز، روی و سرب یا آلیاژ برنج سرب دار است. از این نوع آلیاژ غالبا در سیستم های لوله کشی خانگی و تولید مبدلهای حرارتی استفاده شده و در تولید بسته های الکتریکی و سوئیچ نیز کاربرد دارند.آلیاژ برنز، آلیاژ این فلز و آلومینیوم، آلیاژ نیکل و … همگی آلیاژهای معروف و پرکاربردی هستند که هر کدام برای موارد خاصی استفاده میشوند. هر کدام از این آلیاژها با توجه به خواص و ویژگیهایی که دارند در حوزه های مختلف به کار برده می شوند.
آلیاژهای ریخته‌گری فلز مس
آلیاژهای ریخته گری فلز مس نیز از انواع آلیاژهای ریخته گری محسوب می شوند. این نوع آلیاژهای متنوع در بخشهای مختلفی کاربرد دارند. از جمله این موارد میتوان به این کاربردها اشاره کرد.
آلیاژ با مقادیر زیاد مسی، انواع مختلف آلیاژهای برنج ریخته‌گری ، آلیاژ ریخته‌گری برنز، آلیاژ ریخته‌گری مسی و قلع، آلیاژ ریخته‌گری قلع و سرب، آلیاژ ریخته‌گری قلع و نیکل که هر کدام موارد مصرف گوناگونی دارند. مثلا آلیاژ ریخته گری برنز در تهیه اتصالات رادیاتور و لامپ‌ها استفاده میشود. آلیاژ ریخته‌گری این فلز پرکاربرد به همراه عنصر قلع غالبا در ساخت رینگ و پیستون کاربرد دارد.
همانطور که از مطالب بالا فهمیدیم این فلز خواص شگفت انگیز بسیاری دارد. از میان همه آنها داشتن خاصیت هدایت الکتریکی بسیار بارز و کاربردی است. این فلز به خوبی با فلزات دیگر ترکیب میشود و آلیاژهای متنوعی از این فلز را به وجود می‌آورد که در نوع خود بسیار بی نظیر و کمیاب خواهد بود. از آنجا که این فلز بسیار مقاوم است و نسبت به فلز نقره نیز ارزانتر و کاربردی تر است. این فلز در تهیه سیمهای الکتریکی نیز کاربرد زیادی دارد.
پس میتوان گفت این فلز مطمئن ترین و بهترین فلز برای هدایت جریان برق در مدارهای الکتریکی و ایجاد الکتریسیته مورد نیاز در صنایع مختلف است.
خواص منحصربه‌فرد فلز برنج با داشتن فلز مس در ترکیبات خود!
فلز برنج با توجه به ترکیباتی که در خود دارد دارای چکش پذیری بسیار مناسبی است. به علاوه این فلز در برابر خوردگی نیز مقاوم است. رنگ فلز برنج زرد بوده از این رو از ورق برنج و ورق مس در ساخت لوازم زیبای تزیینی و ظروف آشپزخانه نیز بهره می برند. زیرا این فلز و آلیاژهای آن از جمله برنج انعطاف پذیری خوبی دارند.
با افزودن مقادیر روی در فلز برنج میتوان مقاومت آلیاژ را به خوبی بالا برد. در این صورت رنگ فلز برنج نیز بیشتر به رنگ زرد متمایل است. این در حالی است که اگر مقدار این فلز در آلیاژ برنج افزوده شود رنگ فلز بیشتر به رنگ نارنجی متمایل خواهد شد.
نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که میزان خرید و فروش مس و قیمت آن به عوامل زیر بستگی دارد:
قیمت این فلز، رول و ورق مس در بازار جهانی و میزان استخراج این فلز، میزان تقاضای بازار، فعالیتهای اقتصادی جهان، نوسان نرخ ارز، قیمت طلا و قیمت نفت بستگی مستقیمی دارد.
ویژگی های فلز مس
برخی از ویژگیهای فلز مس عبارتست از :
قابلیت خارق العاده هدایت جریان برق و گرما، قابلیت چکش کاری، مقاومت در برابر خوردگی، قابلیت ماشین کاری، استحکام کششی، خاصیت آلیاژی و قابلیت چشمگیر شکل پذیری مس را به فلزی مطلوب جهت بهره برداری در مصارف گوناگون تبدیل کرده است.
فلز مس توانسته در بسیاری از بخش ها هم به عنوان یک کالای واسطه ای کاربرد های متنوعی پیدا کرده و هم در بعضی از حیطه ها نیز به عنوان یک کالای نهائی مورد استفاده قرار گیرد. به خصوص در زمینه هنر به دلیل رنگ سرخ جذاب آن موارد استفاده بسیار زیادی دارد.
جمع بندی
مس خالص با توجه به ویژگی های منحصر بفرد فیزیکی و شیمیایی و به خصوص رسانایی الکتریکی و چکش خواری بالا کاربرد گسترده ای دارد. از دیگر ویژگیهای مس میتوان به قابلیت بالای کار بر روی آن و مقاومت در برابر خوردگی اشاره کرد. به دلیل مقاومت بالای فلز مس در مقابل خوردگی از این فلز به صورت گسترده در صنایع غذایی و شیمیایی استفاده می شود. این فلز در حوزه های گوناگون مهندسی از جمله مهندسی مکانیک با تولید کننده های ابزارهای دقیق در ساخت خودرو و کشتی سازی کاربرد فراوان دارد. توصیه ما به شما عزیزان این است که برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مس و آلیاژهای آن به سایت بازار فلز مراجعه کنید.
بدون دیدگاه