صفحه برنجی چیست؟
برنج (brass) از ترکیب روی و مس حاصل می شود. ترکیب این آلیاژ با عناصر دیگر برنز را تولید می کند. قدمت آلیاژ برنج به خیلی سال ها پیش بازمیگردد. انسانهای پیشین با ذوب فلز مس به همراه کالامین (سنگ معدن فلز روی) برنج را تولید می کردند.
فلز برنج یکی از نخستین فلزاتی بوده که توجه انسانها را به خود جلب کرده و به صورت طبیعی مورد استفاده بشر بوده است. با تغییر مقادیر روی، خواص این آلیاژ نیز تغییر می کند. دمای ذوب برنج بین ۹۰۰ تا ۹۴۰ درجه سلسیوس است.
با داشتن قابلیت چکش خواری بالا نسبت به مس و روی، خاصیت میکروب کشی نیز دارد. از این رو در بیمارستان ها از این آلیاژ برای دستگیره های در و … استفاده می شود. این آلیاژ با داشتن خاصیت مغناطیسی از دیگر عناصر به آسانی جدا می شود و قابلیت بازیافت دارد. آلیاژ برنج به چند صورت تشکیل می شود پرمصرف ترین شکل تولید برنج، صفحه برنجی و کویل برنجی است. آلیاژ برنج دارای سختی و مقاومت کششی بالایی است.
نرخ صفحه های برنجی به مقدار مس و روی آن بستگی دارد. در کارخانه مس و صفحه برنج باهنر انواع محصولات مسی و برنجی از قبیل لوله های مسی، مفتول و مقاطع و صفحات برنجی ، ورق و تسمه ی مسی، ورق و تسمه ی مس و نیکل و آلیاژهای مسی و برنجی، واردات ماشین آلات و مواد اولیه ی هر نوع کالای کارخانجات تولیدی، صادرات تولیدی شرکت و … انجام می شود. علاوه صفحه برنجی باهنر ، با تغییر در مقادیر روی و مس و نیکل و دیگر عناصر آلیاژهای متنوع دیگری نیز تولید می گردد. با افزایش مقادیر روی، استحکام و قدرت انعطاف پذیری مواد افزایش می یابد. با توجه به مقدار روی افزوده شده به آلیاژ، رنگ برنج از قرمز تا زردی تغییر می کند.
صفحات رولی مس و برنج باهنر
انواع صفحه برنجی باهنر:
صفحه برنجی باهنر با آلیاژ B63: این آلیاژ استحکام بالایی داشته و مقادیر روی در آن زیاد است. در صنعت برق استفاده ی بسیاری دارد. از جمله در ساخت کلید، پریز، سرسیم و … استفاده می شود. به این نوع آن برنج فنری نیز می گویند.
صفحه برنجی باهنر با آلیاژ B65: از این نوع صفحه ی برنجی در ساخت و تولید قطعات خودرو استفاده می کنند. این نوع صفحه ی برنجی انعطاف پذیری کمتری نسبت به برنج نرم دارد.
صفحه برنجی باهنر با آلیاژ ۷۰B: به علت داشتن درصد مس بالا در سماور سازی بیشترین کاربرد را دارد. انعطاف پذیرترین نوع برنج صفحه ای است که به آن برنج نرم نیز می گویند. از این نوع برنج در تولید لوازم مصرفی و تزئیناتی مثل رادیاتور و سماور استفاده می شود. به علت خاصیت جوش پذیری و نرمی، پرمصرف ترین نوع آن محسوب می شود.
صفحات برنجی
کاربرد صفحات برنجی :
در زمینه ی دکوراسیون منازل و جاهای دیگر به دلیل داشتن رنگ زیبا و انعطاف پذیری مناسب همیشه مورد توجه بوده است.
-
برنج طلایی رنگ در ساخت اثاثیه ی تزئینی، سماور،کتری، قوری و شمعدان ها استفاده می گردد.
-
در ساخت آلات موسیقی چون شیپور، کرنت (نوعی شیپور)، کرنا، بوق و … بکار می رود.
-
در تولید زیپ لباس، کیف و ساک از برنج استفاده می شود.
-
به خاطر داشتن اصطکاک پایین و خاصیت آکوستیکی آن، از برنج در ساخت دستگیره های در، دسته ی در،قفل و مغزی قفل استفاده می کنند.
-
در ساخت اجاق و منقل از صفحات برنجی استفاده می شود.
-
برای ساخت تلسکوپ های منجمی استفاده از آلیاژ برنج مناسب است.
-
از برای ساخت وسایل پیمایشی و نقشه برداری استفاده می کنند.
-
استفاده از برنج در ساخت سکه های پول نیز رایج است.
-
در ساخت لباس های ضد گلوله نیز از برنج استفاده می کنند.
-
برای تولید تجهیزاتی که در معرض خوردگی اند استفاده از برنج مناسب است.
-
با داشتن خاصیت چکش خواری بالا در ساخت وسایلی که با چکش به شکل دلخواه در می آیند استفاده می شود. مثلا در تولید اتصالات و لوله کشی ها از اتصالات برنجی استفاده می شود.
-
در صنعت جواهر سازی نیز از برنج استفاده می شود. به عنوان مثال در تهیه ی انگشترهای برنجی.
-
یک رسانای مناسب گرماست و شکل پذیری راحتی دارد.
-
با توجه به خاصیت مغناطیسی که دارد به راحتی می توان از عناصر دیگر جداسازی کرد و از بازیافت آن در تولید وسایلی که به طریق بازیافتی تولید می شوند استفاده کرد.
سماور و قوری برنجی
پنج برتری برنج در ساخت لوله و اتصالات آن:
۱- تطبیق پذیری زیاد برنج : اتصالات را می توان در شکلهای مختلف و اندازه و عرض های متفاوت تهیه کرد.
۲- قابلیت اطمینان : با داشتن یک سری ویژگی های خاص دارای مقاومت و دوام بالایی است.با توجه به اینکه اتصالات لوله کشی طول عمر بالایی را نیاز دارد برنج و صفحه برنجی باهنر گزینه مناسبی برای آن است. این جنس اتصالات در برابر آب گرم و سرد و ترک خوردگی مقاومت خوبی ارائه می دهد.
۳- مقاومت در دمای بالا : بهترین گزینه برای توزیع آب گرم در اتصالات و لوله کشی ها استفاده از اتصالات برنجی است. صفحه برنجی باهنر با ایجاد یک کیفیت عالی در جنس اتصالات به شما برای یک انتخاب مناسب کمک می کند.
۴- مقاومت در برابر خوردگی ها : فلز برنج در مقابل خوردگی عملکرد خوبی دارد. خوردگی و زنگ زدن اتصالات از جمله مشکلات بزرگ آن محسوب می شود اما اتصالات برنجی و صفحه برنج باهنر این مشکل را رفع می کنند.
۵- انعطاف پذیری بالای صفحه برنجی باهنر : برنج انعطاف پذیری و چکش خواری بالایی دارد و با توجه به اینکه اتصالات و لوله کشی بناها به خم شدن نیاز دارند پس لوله و اتصالات برنجی گزینه ی مناسب تری نسبت به اتصالات آهنی هستند. با توجه به قابلیت انعطاف پذیری و مفتولیت بالای آن همچنان مقاوم و با دوام است. این خاصیت ها هزینه ی استفاده از آن را افزایش نمی دهد.
اتصالات برنجی
صفحه برنجی باهنر معمولا از ۷۰ درصد مس و ۳۰ درصد فلز روی (زنیک) تشکیل شده است. ورق برنجی کم ضخامت و نازک دارای مقاومت کششی و دوام بسیار بالایی است. آلیاژ برنج یکی آلیاژهای مورد قبول و تایید طب سنتی بوده است که از گذشته های دور به شکل قاشق، کتری و سماور و … بسیار مورد استفاده بوده است. در دنیای زیور آلات برای ساخت طراحی های ظریف و خاص به دلیل خاصیت نرمی و انعطاف پذیری برنج کاربرد فراوانی دارد. زیورآلات برنجی سازگاری مناسبی در جهت سلامت بدن دارند.
منابع:
https://www.metalsupermarkets.com/difference-between-copper-brass-bronze/
https://en.wikipedia.org/wiki/Bras
https://www.thoughtco.com/brass-composition-and-properties-603729
https://bazarefelez.com/blog/5-the-advantage-of-using-brass-alloy/
