فلز برنج یا در کلام بهتر، آلیاژ برنج، از ترکیب دو فلز روی و مس به دست میآید؛ اما دلیل اهمیت تمیز کردن فلز برنج چیست؟ چگونه فلز برنج را براق کنیم؟ فلز برنج با چه چیزی تمیز می شود؟ همانطور که گفتیم فلز برنج آلیاژی از مس (Copper) و روی است. بنابراین شامل خواص هر دو فلز روی و مس می باشد. اما برخلاف آن دو، تا حدودی خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوتی دارد. به طور مثال گذر زمان، آب و اسید های ضعیف محیط به راحتی می توانند منجر به تیرگی و تغییر رنگ فلز برنج شوند.
اما علت سیاه شدن ظروف برنجی و بهطور کلی فلز برنج چیست؟ مراحل براق کردن فلز برنج چگونه انجام میشود؟ در صنایع مختلف برای تمیز یا براق کردن آلیاژ برنج از مواد شیمیایی شامل محلولهایی از آب و اسید استیک یا اسید سولفوریک استفاده میکنند. همچنین براق کردن ظروف برنجی در خانه نیز با استفاده از مواد مختلفی امکانپذیر است.
ورق برنجی می تواند به عنوان جایگزین فلزی با رنگ گرم برای روکش های کروم و فولاد ضد زنگ، تاثیر زیادی در دکوراسیون خانه داشته باشد. آلیاژ برنج قرنهاست که برای ایجاد سختافزار، برای ساختن درها، دکمهها، آلات موسیقی و اشیاء تزئینی استفاده میشود. با این حال، به همان اندازه که فلز برنج در فضای داخلی خانه جایگاهی جاودانه دارد، خود مواد ممکن است با گذشت سال ها فرسوده شوند.
هنگامی که ورق برنج بدون پوشش با اکسیژن یا روغن های پوست ما تماس پیدا می کند، کدر می شود. سیاه شدن فلز برنج لزوماً به اکسید شدن فلز برنج ارتباطی ندارد و گاهی تنها سطح فلز را تیره و کدر می کند و باعث می شود ورق برنج کهنه تر و گاهی کثیف تر به نظر برسد. برخی ممکن است ظاهر قدیمی ظروف برنجی را ترجیح دهند. اما ارزش این را دارد که نحوه براق کردن برنج را بدانید تا بتوانید ظروف برنجی تازه و نو داشته باشید.
آیا فلز برنج تغییر رنگ میدهد؟
فلز برنج ترکیب آلیاژ مس و روی است و مانند بسیاری از فلزات دیگر، دچار تیرگی میشود. علت سیاه شدن ظروف برنجی، اکسیداسیون آن است که باعث میشود تغییر رنگ دهد و کدر شود. فلز برنج با وجود قرار گرفتن در معرض هوا و رطوبت، درمقابل سایر فلزها، مقاوت نسبتا بیشتری دربرابر تغییر رنگ دارد. جدا از مقاوت آلیاژ برنج، شما میتوانید با تمیز کردن فلز برنج و براق کردن ظروف برنجی به صورت مداوم، از تغییر رنگ ظروف برنجی جلوگیری کنید.
در ادامه این مقاله از بازار فلز، با بررسی روشها و نحوه براق کردن فلز برنج در خانه و تمیز کردن فلز برنج، همراه ما باشید.
علت سیاه شدن ظروف برنجی چیست؟
سیاه شدن ظروف برنجی به دلیل اکسیداسیون یا واکنش شیمیایی بین سطح برنج و عناصر محیطی مانند هوا، رطوبت، و ترکیبات شیمیایی مختلف است. در این فرآیند، سطح برنج با اکسیژن هوا واکنش میدهد و لایهای از اکسید مس (که به رنگ سیاه یا قهوهای تیره است) روی سطح آن تشکیل میشود. این پدیده به دلیل وجود مقدار کمی مس در ترکیبات آلیاژ برنج رخ میدهد.
عواملی که میتوانند باعث تسریع این فرآیند شوند عبارتند از:
- رطوبت: محیطهای مرطوب به تشکیل سریعتر اکسید کمک می کنند.
- آلودگی هوا: وجود گوگرد در هوا (مانند شهرهای صنعتی) میتواند باعث واکنش سریعتر شود.
- تماس با مواد شیمیایی: تماس برنج با مواد شیمیایی مانند روغنها، نمک، و مواد اسیدی میتواند روند اکسیداسیون را تسریع کند.
- دمای بالا: گرما میتواند واکنشهای شیمیایی را تسریع کند و باعث شود که ظروف برنجی سریعتر سیاه شوند.
برای جلوگیری از سیاه شدن ظروف برنجی و تمیز کردن فلز برنج میتوان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
- تمیز کردن منظم: با تمیز کردن منظم و استفاده از مواد پاککننده ملایم میتوان از تشکیل لایه اکسید جلوگیری کرد.
- استفاده از محافظ: استفاده از لایههای محافظ مانند لاکهای شفاف میتواند از تماس مستقیم برنج با هوا جلوگیری کند.
- نگهداری در جای خشک: نگهداری ظروف برنجی در محیط خشک و دور از رطوبت میتواند عمر آنها را افزایش دهد.
در صورت سیاه شدن ظروف برنجی، میتوان از روشهای خانگی مانند استفاده از ترکیب سرکه و نمک یا مواد تجاری مخصوص تمیز کردن فلز برنج استفاده کرد تا آنها را دوباره به درخشندگی اولیه بازگرداند.
چگونه فلز برنج را براق کنیم؟ تمیز کردن فلز برنج
مهمترین دلیلی که باعث میشود به براق کردن فلز برنج نیاز داشته باشید، زنگ زدن ظروف برنجی یا سایر اشیاء از جنس آلیاژ برنج است. به همین دلیل راههای تمیز کردن ظروف برنجی با مواد مختلف را شرح دادهایم. برخی از این روشها عبارتند از براق کردن برنج با سرکه، مایع ظرفشویی، لیمو ترش و نمک، آب و صابون، ماست و رب گوجه فرنگی.
روشهای براق کردن فلز برنج با مواد اولیه موجود در خانه
اکنون میدانیم آلیاژ برنج چیست و چرا به مرور زمان کدر میشود. در ادامه 6 روش مهم و کاربردی برای براق کردن فلز برنج در خانه را بررسی خواهیم کرد. این روشها بسیار ساده هستند و نیازی به تجهیزات خاص ندارند، چراکه با مواد اولیه موجود در خانه انجام میشوند.
1. استفاده از ترکیب لیموترش و نمک
همانطور که میدانید لیموترش نوعی اسید طبیعی است و بسیاری از مواد چرب را در خود حل میکند. از نمک نیز برای جداسازی اکسیدها و از سختی دانههای آن برای تراش دادن سطح فلز استفاده می شود. شما میتوانید برای رفع تیرگی برنج، با استفاده از لیموترش، نمک و دستمال نرم، اقدام به براق کردن فلز برنج و تمیز کردن ظروف برنجی نمایید.
بعد از تمیز کردن فلز برنج با لیموترش و نمک، سطح آن را با دستمال خشک تمیز کنید. در صورت باقی ماندن تیرگی و جرم بر روی سطح فلز، مقداری جوش شیرین نیز به ترکیب لیموترش و نمک اضافه کنید.
مطلب مفید: نحوه ساخت ورق برنج + ویژگی ها، مزایا و کاربردها
2. استفاده از سرکه سفید به جای لیموترش
شاید سوال خیلی از شما عزیزان این باشد که آیا فلز برنج در سرکه سیاه می شود؟ پاسخ این است که سرکه سفید نوعی اسید طبیعی است و در همه خانهها یافت میشود و همانند لیموترش میتوان از آن برای پاک سازی مواد چرب روی سطوح مختلف استفاده کرد.
البته برای براق کردن فلز برنج (Brass) با سرکه نیاز به مقداری آرد و نمکT جهت ساخت خمیر دارید. به این گونه که از ترکیب سرکه، نمک و آرد یک خمیر ساخته و مشابه روش قبلی، فلز برنج مورد نظر خود را با استفاده از آن خمیر تمیز کرده و در نهایت خمیر را از سطح آن پاک کنید.
3. براق کردن فلز برنج با مایع ظرفشویی
- ابتدا غبار سطح فلز برنج را پاک کنید.
- محلول آب و مایع ظرف شویی را آماده کنید.
- سپس فلز برنج را درون محلول قرار داده و 10 دقیقه بعد آن را خارج کنید.
- بعد از آن با استفاده از دستمال اقدام به خشک کردن فلز برنج نمایید.
- میتوانید با اسپری کردن محلول نیز اقدام به براق کردن فلز برنج نمایید.
نکته: اسپری براق کننده فلز برنج نیز گزینه مناسبی است. اما اگر سطح تیرگی فلز برنج مورد نظر شما زیاد نباشد، همان اسپری کردن محلول آب و مایع ظرفشویی کفایت میکند و نیازی به تهیه اسپری براق کننده فلز برنج نیست.
4. استفاده از الکل، آب و صابون
علاوه بر محلول آب و مایع ظرفشویی میتوانید از صابون مایع یا همان مایع دستشویی نیز برای برق انداختن برنج استفاده کنید و با افزودن مقداری الکل، تاثیرگذاری آن را بیشتر کنید.
- ابتدا محلول آب و صابون را تهیه و مقداری الکل به آن اضافه نمایید.
- سپس فلز را درون محلول فرو برده و بگذارید تا چند دقیقه در آن بماند.
- بعد از آن فلز را خارج کرده، با آب تمیز شسته و سپس خشک کنید.
5. براق کردن فلز برنج با استفاده از ماست
ماست به دلیل داشتن اسید لاکتیک میتواند به خوبی تیرگی و جرم را از سطح فلزات پاک کند. به منظور تمیز کردن فلز برنج با ماست، کافیست مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا سطح فلز را گرد گیری کرده تا اثری از خاک بر روی آن باقی نماند.
- سپس سطح فلز برنج را کاملا با ماست بپوشانید و صبر کنید تا کامل خشک شود.
- سپس به خوبی فلز برنج را با آب شسته و با دستمال خشک کنید.
- استفاده از ماست ساده ترین نحوه براق کردن فلز برنج است.
6. براق کردن فلز برنج با رب گوجه فرنگی
- ابتدا با مقداری آب و رب گوجه فرنگی محلول مناسبی آماده کنید.
- سپس سطح فلز را کاملا به محلول آغشته نمایید و بگذارید تا خشک شود.
- بعد از آن فلز را که به خوبی خشک و سپس تمیز کنید (لایه رویی را جدا کنید).
- رب گوجه فرنگی با خاصیت چسبندگی که دارد، میتواند تیرگی ها و جرم را از سطح فلز برنج جدا کند.
نکات مهم در براق کردن فلز برنج
- جهت براق کردن ظروف برنجی هرگز از سوهان یا سیم ظرفشویی و اسفنج ساینده استفاده نکنید؛ با اینکار فقط سطح فلز برنج خراش خورده و فرسوده می شود.
- قبل از استفاده از مواد شوینده برای تمیز کردن ظروف برنجی، از اصل بودن فلز برنج اطمینان حاصل کنید. برای اینکار نیز میتوان از آهنربا بهره برد. زیرا فلز برنج خاصیت مغناطیسی ندارد و به آهنربا نمی چسبد.
برای مشاوره و خرید ورق برنجی پامنار رحیمی با بازارفلز تماس بگیرید.
شما میتوانید برای خرید ورق برنجی رحیمی در انواع ضحامت نازک و ضخیم، کویل فنری برنجی سخت و نرم، برای کاربرد مورد نظر خود به فروشگاههای حضوری در پامنار تهران مراجعه کنید. فروشگاه آنلاین رحیمی بازار فلز یکی از قدیمیترین مراکز فروش مس و ورق برنجی در سراسر ایران است و میتوانید برای استعلام قیمت و یا مشاوره رایگان، با کارشناسان ما تماس بگیرید. همچنین شما میتوانید برای اطلاع از قیمت فلز برنج، از طریق واتس اپ با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.
جمع بندی
علت سیاه شدن ظروف برنجی یا تغییر رنگ آنها معمولاً به دلیل فرایند اکسیداسیون و واکنشهای شیمیایی با عناصر محیطی رخ میدهد. این پدیده به دلایل مختلفی میتواند اتفاق بیفتد و تغییرات ظاهری در فلز ایجاد کند. سوالات زیادی وجود دارد که چگونه فلز برنج را براق کنیم؟ فلز برنج با چه چیزی تمیز می شود؟ ظروف برنجی را با چه چیزی براق کنیم؟ برای براق کردن ظروف برنجی و بازگرداندن آنها به درخشندگی اولیه، میتوانید از روشهای خانگی و محصولات تجاری مختلفی استفاده کنید. در این مقاله یک جمع بندی از این روشها ارائه شده است.
بیشتر بخوانید:
- آیا فلز برنج به آهنربا میچسبد؟ پاسخ به سوالات مهم در مورد مغناطیس فلز برنج
- بررسی عوامل تاثیر گذار بر قیمت فلز برنج
- آیا فلز برنج در سرکه سیاه میشود؟
- نوار برنجی و 3 کاربرد آن در ظروف و لوازم برنجی تزئینی شیک و لوکس!
سوالات متداول در براق کردن فلز برنج
آیا امکان براق کردن فلز برنج در خانه وجود دارد؟
بله؛ علاوه بر آن که فلز برنج در صنایع مختلف با مواد شیمیایی تمیز و براق میشود، امکان براق کردن آن با استفاده از مواد اولیه موجود در خانه نیز امکانپذیر است.
براق کردن فلز برنج به چه موادی نیاز دراد؟
برای براق کردن فلز برنج در خانه کافیست با استفاده از موادی مانند لیمو ترش و نمک، سرکه، رب گوجه فرنگی، مایع ظرفشویی و… نسبت به پاک کردن کدری فلز برنج اقدام کنید.
چگونه فلزات را براق کنیم؟ بهترین روش چیست؟
بهترین روش برای براق کردن فلز برنج این است که به صورت مداوم از روشهای گفته شده در مقاله استفاده کنید و هریک از روشها را پس از مدتی امتحان کنید.
ایا فلز برنج در سرکه سیاه میشود؟
خیر؛ بلکه یکی از روشهای براق کردن فلز برنج، استفاده از محلول سرکه است. البته فلز برنج را در مدت زمان زیادی در محلول سرکه قرار ندهید.